Op 5 november 2017 heeft de gemeenteraad de begroting voor het jaar 2018 vastgesteld. Die begroting is in evenwicht en structureel sluitend maar kent ook diverse onzekerheden en risico’s. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om de stijgende kosten van de Jeugdhulp, de milieusanering van het voormalige Philipsterrein en de voormalige gasfabriek en de hoogte van het exploitatietekort van Wedeka. Verder stelde het college van B en W voor om de onroerend goed belasting voor de jaren 2018 en 2019 nog eens met 1% per jaar extra te verhogen. GBS en een meerderheid van de raad hebben hier tegen gestemd. De volledige tekst van de GBS fractie rond de begroting vindt u hierna.

Begroting 2018.

Voorzitter, vanavond behandelen we de Programma Begroting 2018. Dit is de laatste begroting waarover deze gemeenteraad en dit college een besluit neemt. In maart 2018 vinden de vierjaarlijkse gemeenteraadsverkiezingen plaats. We zullen daarna zien hoe het Kanaalster politieke landschap er uit zal ziet.

In economisch opzicht is er landelijk sprake van forse groeicijfers. In het tweede kwartaal bedroeg de groei zelfs 1,5% waarbij de export en de toename van consumptie bovenaan het groeilijstje staan. Alhoewel ook andere landen in de Eurozone groei laten zien is Nederland, net als vorig jaar, Europees koploper.

Dit alles heeft positieve gevolgen voor bijvoorbeeld de arbeidsmarkt. Er zijn meer banen en meer vacatures. In sommige sectoren ontstaat daardoor nu al krapte in het aanbod van werkzoekenden. Hopelijk geldt dit ook voor onze gemeente en onze regio.

In het persbericht dat u op basis van de begroting van 2018 uitbracht stond de kop “Begroting in evenwicht”. Na vele jaren van forse bezuinigingen en lastenverzwaringen voor onze burgers is dit een goed bericht. De begroting is structureel sluitend en het batig saldo over 2018 bedraagt € 700.000,–. Ook de meerjarenraming ontwikkelt zich van € 35.000,– nadelig in 2019 naar € 838.000,– voordelig in 2021. Als we dit lezen dan zouden we bijna zeggen dat de vlag uit kan.

Maar net als in vorige jaren zijn er onzekerheden en risico’s waardoor onze begrotings- en financiële positie onder druk blijft staan. We lopen risico’s door bijvoorbeeld de stijgende kosten van de Jeugdhulp, de juridische procedure rond de hersanering van het voormalig gasfabriekterrein, de milieusanering van het voormalige Philips terrein en het exploitatietekort van Wedeka. Daarnaast is € 500.000,– aan afgesproken ombuigingen nog niet gerealiseerd.

In de afgelopen raadsperiode heeft GBS steeds grote moeite gehad met alle boven trendmatige verhogingen van de OZB. De afgelopen jaren hebben we daar dan ook steeds tegen gestemd.

In deze begroting stelt u voor om de periode voor het boven-trendmatig verhogen van de Onroerend Zaak Belasting met 1% per jaar te verlengen. Dit geldt dan voor de jaren 2018 en 2019. Deze verhoging is volgens u te rechtvaardigen doordat het financieel perspectief onder druk staat. Uw argumentering uit vorige jaren dat de totale lokale lastendruk van Stadskanaal t.o.v. andere gemeenten laag is zien wij vreemd genoeg in deze begroting nergens terug. Ondanks bovenstaande argumenten zullen wij ook tegen deze boven-trendmatige verhogingen stemmen.

Op 1 november jl. kopte het Dagblad van het Noorden dat er in het kader van het spoorplan Noord-Nederland door Prorail 1 miljard euro, verdeeld over 20 projecten, wordt geïnvesteerd. Onder andere het hoofdstation Groningen wordt aangepakt, door maatregelen wordt de reistijd tussen Winschoten en Groningen met 10 minuten bekort en de spoorlijn Roodeschool–Eemshaven wordt er door gefinancierd. Op 19 juli jl. meldde  datzelfde Dagblad dat de lijn naar Stadskanaal verder weg lijkt dan ooit. Het doortrekken blijkt complex, Prorail heeft grote landelijke opgaven en het nieuw lezen inblazen van een regionale lijn heeft daardoor geen prioriteit, de STAR is eigenaar van het spoor en laat zich zomaar niet aan de kant zetten en zo kunnen we nog wel even doorgaan, voorzitter. Op onze technische vraag wat nu de tijdsplanning is rond de eventuele status toekenning van het spoor antwoordt u dat dit op dit moment niet eens het belangrijkste onderdeel van het proces is. Er moet eerst met de STAR over de eigendomssituatie en de randvoorwaarden om op het spoor te mogen blijven rijden worden onderhandeld. Ook moet er door de provincie met het ministerie van Infrastructuur en Milieu over de kosten van beheer en onderhoud en de eventuele afkoop daarvan worden onderhandeld. Voorzitter, de discussies en onderhandelingen over het reactiveren van deze spoorlijn lopen al vele jaren en zal gezien de brief van de provincie van 18 september jl. ook nog vele jaren blijven duren zonder dat we weten of de trein en zo ja, wanneer hij gaat rijden.

Doordat 10 gemeenten uit de solidariteitsverklaring zijn gestapt worden vanaf 2018 alle Groninger gemeenten zelf financieel verantwoordelijk voor de eigen jeugdhulpuitgaven.

Op basis van voornoemde solidariteit is de verwachting dat het tekort over 2017 zo´n 1 miljoen euro zal gaan bedragen. Zoals u in de begroting aangeeft gaan ook wij er vanuit dat u (structurele) oplossingen zoekt voor eventuele tekorten. We geven niet meer geld uit dan we aan budget ontvangen.

Voorzitter, tijdens vorige vergaderingen hebben wij opmerkingen gemaakt over mantelzorgers die zich niet registreren en daardoor niet of onvoldoende zichtbaar waren of zijn. Wij hebben er samen met andere partijen op aangedrongen om dit proces te verbeteren en bij mantelzorgers en andere betrokkenen onder de aandacht te brengen. We zijn er natuurlijk nog niet maar de ontwikkelingen in 2017 stemmen ons in ieder geval positief. Op dit moment staan er 1040 mantelzorgers geregistreerd. Ten opzichte van 2016 is dit een stijging van 440. Onze complimenten aan alle betrokken partijen en ga zo door.